Z końcem października tego roku zakończyliśmy I etap projektu pt. Wielka Historia Małej Ojczyzny. Elementem kończącym tę część były poszukiwania za pomocą urządzeń elektronicznych porzuconych lub zagubionych pamiątek po byłych mieszkańcach Leszczydołu Nowin. Według naszych informacji były to pierwsze tego typu, legalne poszukiwania z wykorzystaniem detektorów metali w naszej okolicy. Zakończeniem tych badań był raport, który zobowiązani byliśmy wysłać do Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, który to udzielał nam zgody na prowadzenie poszukiwań. W trakcie poszukiwań udało nam się zdobyć wiele ciekawych znalezisk, które skatalogowaliśmy i czekamy obecnie na decyzję MWKZ co do ich dalszych losów. Mamy nadzieję, że uda nam się je zdeponować w jakimś ciekawym miejscu w naszej okolicy i mamy nawet już chętne instytucje, które mogą zadbać o właściwe pokazanie niektórych naszych znalezisk.
Przeprowadzone przez Stowarzyszenie Wspólna Przyszłość badania dały częściową odpowiedź między innymi na pytania dotyczące okresu I wojny światowej na terenie wsi Leszczydół Nowiny. Odnalezione przedmioty wraz ze swoim położeniem wskazują gdzie mogły toczyć się boje w okresie 27-28 lipca 1915 roku. Największe skupisko przedmiotów datowanych na okres I Wojny Światowej znajduje się w obrębie Zacisza. Łuski karabinowe, pociski datowane na 1915 roku, elementy uzbrojenia czy też monety datowane na 1912 rok. Na wspomnianych działkach odnaleziono również znaczną ilość kul pochodzących z pocisków szrapnelowych, które używane były w okresie I Wojny Światowej i zapewne w tym też okresie wystrzelone na terenie Leszczydołu Nowin.
Dużym zaskoczeniem dla badaczy było odkrycie szeregu rzeczy znacznie starszych niż okres na którym skupione były badania. Znaczna ilość monet, głównie monety carskie ale również monety Polskie jak grosz Stanisława Augusta Poniatowskiego z 1768 roku i jeszcze wcześniej datowany srebrny półtorak Zygmunta III Wazy wskazuje, że terenach tych toczyło się intensywne życie gospodarcze jeszcze przed powstaniem wsi w końcu XIX wieku. Sporym zaskoczeniem było również odnalezienie przedmiotów z okresu carskiego na terenie dawnej leśniczówki, której powstanie datowano na okres międzywojenny, co może dowodzić, że powstała ona na miejscu inne ważnej posesji o czym świadczą odnalezione carskie guziki wojskowe czy pochodzące z tego okresu guziki pocztowe.
Na całym badanym terenie występują znaleziska związane z okresem II wojny światowej, w tym monety, militaria, klamra pasa wojskowego rzeczy codziennego użytku. Odnaleziono kilka wojskowych guzików mundurowych Wehrmachtu zagubionych być może przez żołnierzy niemieckich w trakcie kilku pacyfikacji jakich doświadczyli mieszkańcy wsi w trakcie II Wojny Światowej. Jednym z cenniejszych odkryć było jednak odnalezienie srebrnego depozytu przedmiotów domowego użytku; między innymi cukiernicy, widelcy i łyżek. Niektóre z nich są dość cennymi eksponatami wykonanymi przez znanego złotnika warszawskiego Karola Filipa Malcza 1797-1867 a także wykonane w zakładzie Braci Henneberg również w Warszawie w okresie międzywojennym.
W naszych poszukiwaniach brali udział głównie mieszkańcy naszej wsi zainteresowani tematyką historyczno – eksploracyjną. Współpracowaliśmy również z jedną z profesjonalnych i doświadczonych grup poszukiwawczych z Wyszkowa, która dzieliła się z nami swoją wiedzą i doświadczeniem. Jednym z ciekawych tematów poruszanych w trakcie spotkań były aspekty prawne dotyczące poszukiwań. Poszukiwania z wykrywaczem metali to dość popularne ostatnio hobby. Ma ono jednak wiele ograniczeń prawnych i nasze działania były nastawione również na edukację tym aspekcie. Poszukiwania bez stosownych zezwoleń są obecnie traktowane jako przestępstwo i grożą za to bardzo surowe kary. Aspekt edukacyjny był więc bardzo ważnym elementem naszych działań.
Dobiegający do końca rok 2019 przyniósł nam zatem nowe doświadczenia ale i nowe pomysły na przyszłość. Na pewno nie zabraknie wśród nich tych pomysłów, które dotyczą naszej lokalnej społeczności i historii naszej małej ojczyzny. Zapraszamy jak zwykle wszystkich mieszkańców do współpracy i współtworzenia naszej leszczydolskiej wspólnoty.
